Wie weleens Pictionary heeft gespeeld weet dat je een tekening moet maken van een woord en dat de partner met wie je samenspeelt moet raden wat jij hebt getekend. Het gaat er niet alleen om dat je aardig kan tekenen, maar ook dat je in staat bent woorden om te zetten in een denkwijze die je partner kan volgen.
Ik vind het een vreselijk spel, vooral omdat ik vind dat ik niet kan tekenen. Ik heb niet geleerd om het leuk te vinden; om los te laten dat, wat ik in mijn hoofd aan beeld creëer, op een andere manier op het papier komt dan ik bedacht heb.
Tijdens een workshop van de Stichting Vertellen over verhalen in het onderwijs, luisteren de deelnemers naar het verhaal van de drie bokken kuifkop. De bokjes willen over de brug naar het gras dat aan de overkant groener en malser lijkt dan aan hun eigen kant. Onder de brug zit een monster die de bokjes tegenhoudt en op wil eten. De bokjes weten allemaal veilig aan de overkant te komen; het monster wordt vakkundig door de grootste bok om zeep geholpen. Na het verhaal moeten we met onze ogen dicht in gedachten het monster voorstellen. Het beeld komt hopla op mijn netvlies. De volgende opdracht is om een tekening te maken van het monster dat je net bedacht hebt. “Juhuf, ik kan niet tekenen.” Ik klap dicht bij zo’n opdracht, dus mijn tekening is een leeg vel. Gelukkig liggen er allemaal prachtige en heel verschillende monsters op de grond. Dat is erg leuk om te zien, want het verhaal is voor iedereen gelijk, maar de beelden zijn voor iedereen anders.
Het gebruik van beelden in verhalen kan je goed inzetten. Een verteller prikkelt de verbeelding van zijn luisteraars met zijn of haar taal, stem en lichaam. De luisteraar laat zich meevoeren op de golven van de verbeelding en fantasie van de verteller en krijgt op die manier zijn eigen beelden bij het verhaal, en geeft ook zelf invulling aan die dingen die niet worden gezegd. En zo creëert iedereen een eigen ‘film’ bij hetzelfde verhaal.
Verhalen zijn goed voor het stimuleren van de fantasie en kunnen goed gekoppeld worden aan kerndoelen van verschillende vakken. Juist door verhalen te gebruiken in het onderwijs onthouden kinderen de lesstof beter.
Voor kinderen en volwassen die vinden dat ze niet kunnen tekenen, zoals ik, of vinden dat ze iets anders niet kunnen…bedenk een alternatief. Ik vind het heerlijk om met woorden in de weer te zijn, dus voor mij zou de opdracht om te omschrijven hoe het monster eruit ziet, super zijn.
Uiteindelijk gaat het erom om onze fantasie te gebruiken. Hoe kan ik mooier eindigen dan met deze uitspraak van Einstein…
www.roderuiter.nl
