De laatste tijd heb ik de eer af en toe mee te mogen kijken als een leerkracht een les geeft waarin het vertellen een plek heeft. Dat zijn bijzondere momenten die mij inspireren en waar mooie lessen uit te trekken zijn waar iedereen verder door komt.
Vol verwachting luisteren 25 kleuters naar hun juf die vertelt dat ze op vakantie is geweest in Kwakaland. Fascinerend om zien hoe de kinderen mee gaan in het verhaal. Er zijn zelfs kinderen die óók op vakantie zijn geweest in Kwakaland en die daar echt grotten en torens hebben gezien. Een ander kind zit heftig duim zuigend te luisteren. Alle kinderen doen mee bij het samen een verhaal vertellen. De juf vraagt verduidelijking als een kind er niet helemaal uit komt en vraagt ook door naar het hoe, wat en waarom. Het wordt een spannend kikkerverhaal.
In een andere klas met oudere kinderen vertellen de kinderen ook een doorvertelverhaal. Daar komt het verhaal niet verder dan opsommende aanvullingen op de vorige spreker. Daardoor blijft het verhaal vlak en aan de oppervlakte. Er ontstaat geen verhaal dat boeit.
Wat hier had moeten gebeuren om het interessanter te maken, is graven.
Dit plaatje laat zien dat dieper graven interessantere zinnen oplevert. Zinnen waarin de zintuigen geprikkeld worden of waarin een emotie opgeroepen wordt raken het hart, blijven daardoor beter bij en leveren interessantere verhalen op.
Graven kan je uitstekend inzetten bij het vertellen van verhalen, maar ook bij het schrijven daarvan. Het stimuleert de woordenschat en daagt uit tot verdieping. Het brengt letterlijk een laag verder.
Dat is hard werken voor de leerkrachten, maar ook voor de leerlingen, maar wie had gezegd dat verhalen vertellen of schrijven makkelijk is?
Vertellen is op dit moment nog een ondergeschoven kindje in het onderwijs. Gelukkig komt er steeds meer aandacht voor vertellen in de klas. Ik zie dat er enorm veel potentie is, dus de toekomst stemt mij hoopvol.
Meer weten? www.roderuiter.nl
Beste Iris,
Ben je bekend met TPR Storytelling? Ook wel TPRS genoemd. De afkroting staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling ; maar het zou eigenlijk story asking moeten heten, want dat is wat je doet. Je schept samen met de leerlingen verhalen en persoonlijke vragen aan de leerlingen zijn daarbij ook heel belangrijk. Oorspronkelijk is TPRS in gebruik om een vreemde taal te doceren, maar de speciale technieken zijn natuurlijk ook heel goed voor de moedertaal in te zetten, zeker bij kinderen. Ik nodig je uit om eens een kijkje op mijn blog Alike in TPRS Wonderland te nemen: https://alikestprsblog.wordpress.com/. Daar kun je ook filmpjes vinden van lessen waarbij TPRS gebruikt wordt.
Dag Alike,
Ik ken de term, maar weet nog niet precies hoe TPRS werkt. Dank in elk geval voor de tip. Altijd leuk om met nieuwe dingen in aanraking te komen. Op jouw site kan ik zo snel geen filmpjes vinden, maar ik ga op youtube een kijkje nemen.
Hallo Iris,
Zie bv. de filmpjes op deze pagina’s (Spaans) https://alikestprsblog.wordpress.com/2015/03/02/tprs-filmpjes-van-lessen/ of dit filmpje (Russisch) https://alikestprsblog.wordpress.com/2013/02/20/tprs-les-russisch-op-youtube/